การระบุอันตรายด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS) และการจัดการความเสี่ยง

การระบุอันตรายด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS) และการจัดการความเสี่ยง

ไม่ว่าคุณจะดำเนินการในภาคส่วนใดหรือกิจกรรมของคุณมีลักษณะอย่างไร การปกป้องผู้คนที่ทำงานจากความเสี่ยงด้าน OHS จำเป็นต้องมีการวางแผนที่ดีและการดูแลอย่างต่อเนื่อง การนำระบบการจัดการ OHS ที่แข็งแกร่งมาใช้ถือเป็นวิธีที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถป้องกันอุบัติเหตุและสุขภาพที่ไม่ดี และปกป้องความยั่งยืนในระยะยาวขององค์กรเราผ่านสินทรัพย์ที่มีค่าที่สุดขององค์กร นั่นคือ บุคลากร

อันตรายด้าน OHS คืออะไร?

ผู้คนมักไม่ทราบถึงอันตรายที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน อันตรายด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS) คือสถานการณ์, กิจกรรม หรือ กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการทำงานใดๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อคน, อันตรายด้าน OHS มีตั้งแต่สายไฟชำรุด, การทำงานบนที่สูง, สารเคมี, ไปจนถึงการขาดทรัพยากรที่เพียงพอ หรือปริมาณงานที่จัดการไม่ได้, อันตรายที่ไม่ได้ถูกกำจัด หรือควบคุมด้วยวิธีอื่นใดจะส่งผลให้เกิดความเสี่ยงด้าน OHS

ความเสี่ยงด้านสุขภาพและความปลอดภัยที่พบบ่อย ได้แก่:

• สุขภาพจิตไม่ดี: ความเครียด, ความวิตกกังวล และภาวะหมดไฟส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อประสิทธิภาพการทำงาน ส่งผลให้ผลผลิตลดลง, ขวัญกำลังใจต่ำ และมีปัญหาสุขภาพกายที่ร้ายแรง

• ความอ่อนล้า: ความเหนื่อยล้าเรื้อรัง และการทำงานหนักเกินไปส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุ, ข้อผิดพลาด, และปัญหาสุขภาพระยะยาวเพิ่มขึ้น เช่น ความดันโลหิตสูงและโรคหัวใจ ซึ่งส่งผลต่อประสิทธิภาพโดยรวมของธุรกิจ

• สภาวะสุขภาพติดต่อ: โรคต่างๆ เช่น ไข้หวัดใหญ่หรือ COVID-19 สามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว หากไม่มีมาตรการป้องกัน ส่งผลให้ขาดงานอย่างแพร่หลาย และการดำเนินงานหยุดชะงักอย่างมีนัยสำคัญ หรือประสิทธิภาพการทำงานลดลง

• สภาวะสุขภาพไม่ติดต่อ: โรคที่เกี่ยวข้องกับการทำงานอาจเกิดจากปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม และโครงสร้างพื้นฐานหลายประการ ได้แก่ ระบบน้ำ และการระบายอากาศที่จัดการไม่ดี, การจัดการ, การเตรียม และการจัดเก็บอาหารที่ไม่ปลอดภัย และปัจจัยต่างๆ เช่น การได้รับสารเคมี หรือรังสี, โรคต่างๆ เช่น โรคหัวใจ, เบาหวาน, และโรคอ้วนอาจเกิดจากการจัดการ OHS ที่ไม่ดี ซึ่งส่งผลให้ขาดงานและต้นทุนด้านการดูแลสุขภาพเพิ่มขึ้นในที่สุด 

• อาการบาดเจ็บที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน: อาการบาดเจ็บที่เกิดจากสภาพการทำงาน และการปฏิบัติงานที่ไม่ปลอดภัยนั้นแตกต่างกันไป ตั้งแต่ปัญหาเรื้อรัง เช่น อาการบาดเจ็บที่หลัง หรือการบาดเจ็บจากการเคลื่อนไหวซ้ำๆ ไ ปจนถึงอาการบาดเจ็บที่เปลี่ยนชีวิต หรือถึงแก่ชีวิต ทั้งหมดนี้สามารถนำไปสู่การขาดงาน, การหยุดงาน, ความรับผิดทางกฎหมาย และขวัญกำลังใจของพนักงานที่ลดลง

ความเสี่ยงด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย มีมากกว่าปัญหาความปลอดภัยของคนงาน หากไม่ได้รับการจัดการ ความเสี่ยงอาจส่งผลต่อทุกอย่าง ตั้งแต่การรักษาพนักงานไว้ จนถึงผลงานและชื่อเสียงของบริษัท, การกำจัดอันตราย และรับมือกับความเสี่ยงโดยตรงจะไม่เพียงแต่ช่วยปกป้องทีมขององค์กรเท่านั้น แต่ยังเพิ่มแรงจูงใจ, ลดระยะเวลาหยุดงาน และทำให้ธุรกิจของคุณดำเนินต่อไปได้อย่างราบรื่น

ประเภทของอันตราย (Types of hazards)

อันตรายในสถานที่ทำงานมีอยู่ในทุกสภาพแวดล้อม ตั้งแต่โรงงานอุตสาหกรรมหนัก ไปจนถึงสำนักงานที่เงียบที่สุด การระบุอันตรายอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งก็คือ การทำความเข้าใจประเภทต่างๆ ของอันตรายที่มีอยู่ ถือเป็นสิ่งสำคัญในการดำเนินการประเมินความเสี่ยงอย่างละเอียดถี่ถ้วน ต่อไปนี้ คือ อันตรายในสถานที่ทำงานหลัก 6 ประเภทที่ธุรกิจทุกแห่งควรทราบ:

1. อันตรายด้านความปลอดภัย (Safety hazards): ความเสี่ยงที่เห็นได้ชัดแต่สำคัญยิ่ง เช่น พื้นลื่น, เครื่องจักรหนัก, อุปกรณ์ไฟฟ้า, การทำงานบนที่สูงหรือในพื้นที่จำกัด ต้องมีการตรวจสอบความปลอดภัย และประเมินความเสี่ยงเป็นประจำเพื่อให้แน่ใจว่ามีมาตรการป้องกันทุกประการ

2. อันตรายจากสารเคมี (Chemical hazards): ตั้งแต่ควันพิษ ไปจนถึงของเหลวไวไฟ, ความปลอดภัยของสารเคมีเป็นสิ่งสำคัญที่สุด การจัดการ, การจัดเก็บ และการระบายอากาศที่เหมาะสม มีความจำเป็นเพื่อลดการสัมผัสกับอันตรายจากสถานที่ทำงานที่อาจเป็นพิษเหล่านี้

3. อันตรายทางกายภาพ (Physical hazards): การสัมผัสกับอุณหภูมิที่รุนแรง, รังสี, เสียงดัง, และแสงไม่เพียงพอ ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอย่างมาก สภาวะเหล่านี้อาจไม่ก่อให้เกิดอันตรายในทันที แต่สามารถส่งผลร้ายแรงในระยะยาวได้หากไม่ได้รับการแก้ไข

4. อันตรายจากหลักสรีรศาสตร์ (Ergonomics hazards): งานต่างๆ เช่น การยกของหนัก, การนั่งเป็นเวลานาน หรือการเคลื่อนไหวซ้ำๆ กัน อาจทำให้เกิดอาการบาดเจ็บจากความเครียด และปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก, การประเมินและปรับความเสี่ยงตามหลักสรีรศาสตร์ช่วยรักษาความสะดวกสบายและประสิทธิภาพการทำงาน และหลีกเลี่ยงภาวะเรื้อรังที่ทำให้ร่างกายทรุดโทรมได้ 

5. อันตรายทางชีวภาพ (Biological hazards): มักถูกมองข้าม ภัยคุกคามจากสารอินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย, เชื้อรา, ของเสียจากสัตว์ และเชื้อก่อโรคที่แพร่ทางเลือด จำเป็นต้องมีการวิเคราะห์อันตรายอย่างรอบคอบและการควบคุมเฉพาะเพื่อป้องกันหรือลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ

6. อันตรายทางจิตสังคม (Psychosocial hazards): ความเครียด, การคุกคาม, การกลั่นแกล้ง และการเลือกปฏิบัติจัดอยู่ในหมวดหมู่นี้ การจัดการความเสี่ยงทางจิตสังคมเป็นสิ่งสำคัญสำหรับความเป็นอยู่ที่ดีและการส่งเสริมวัฒนธรรมที่ทำงานที่เอื้อเฟื้อ

ต้นทุนของอันตรายในสถานที่ทำงาน

ความเสี่ยงจากการทำงานที่ไม่ได้รับการจัดการมาพร้อมกับต้นทุนที่ชัดเจน ได้แก่ การหยุดชะงักในการทำงาน, การดูแลทางการแพทย์ การเปลี่ยนพนักงาน, การซ่อมแซมอุปกรณ์, และเบี้ยประกันที่สูงขึ้น ค่าปรับตามกฎหมายและเงินสมทบกองทุนป้องกันยังเพิ่มภาระทางการเงินอีกด้วย

นอกเหนือจากต้นทุนโดยตรงของการเจ็บป่วยหรือการบาดเจ็บในสถานที่ทำงานแล้ว นายจ้างยังต้องพิจารณาถึงผลที่ตามมาซึ่งไม่ชัดเจนแต่ส่งผลกระทบ ซึ่งได้แก่:

• การสูญเสียผลผลิต: การขาดงานของพนักงาน อาจทำให้ผลผลิตลดลงและสร้างความเครียดเพิ่มเติมให้กับเพื่อนร่วมงาน ซึ่งอาจทำให้โครงการสำคัญๆ ล่าช้า เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสถานที่ทำงาน รวมถึง อุบัติเหตุที่ส่งผลให้ได้รับบาดเจ็บหรือเกือบเกิดอุบัติเหตุ จะทำให้การดำเนินงานประจำวันหยุดชะงัก และประสิทธิภาพการทำงานลดลง

• ต้นทุนการสรรหาและฝึกอบรม: การสรรหาและฝึกอบรมพนักงานใหม่ หรือพนักงานชั่วคราวจะเพิ่มต้นทุนเพื่อให้ธุรกิจสามารถดำเนินต่อไปได้

• เบี้ยประกันภัยที่สูงขึ้น: อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง หรือเจ็บป่วยอาจทำให้เบี้ยประกันภัยสูงขึ้น ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในระยะยาวเพิ่มขึ้น

• ต้นทุนการบริหาร: ปัญหาสุขภาพและความปลอดภัย ส่งผลให้มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมในการจัดการการสอบสวน การเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน และเอกสารที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุ

• ภาพลักษณ์ของบริษัท: การเจ็บป่วยและอุบัติเหตุในสถานที่ทำงานอาจทำให้ชื่อเสียงของบริษัทเสียหาย ส่งผลต่อความไว้วางใจของลูกค้า, ความเชื่อมั่นของนักลงทุน, และการรับรู้ของสาธารณชน ชื่อเสียงที่เสียหายยังอาจนำไปสู่ความยากลำบากในการสรรหาพนักงานที่มีคุณภาพอีกด้วย

การลดความเสี่ยงด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย

การสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยและดีต่อสุขภาพต้องเริ่มต้นจากความคิดเชิงรุก, การระบุอันตรายด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย และการจัดการความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจะช่วยให้องค์กร สร้างวัฒนธรรมที่พนักงานทุกคนให้ความสำคัญร่วมกันในเรื่องสุขภาพและความปลอดภัย ที่นี่ เราจะมาสำรวจกลยุทธ์เชิงปฏิบัติเพื่อช่วยให้องค์กรจัดการและลดความเสี่ยงด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในองค์กร ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

1. ดำเนินการตามกระบวนการระบุอันตรายอย่างละเอียดและทำงานร่วมกับทีมขององค์กร เพื่อค้นหาความเสี่ยงในสถานที่ทำงานที่เฉพาะเจาะจงกับบทบาทที่แตกต่างกัน การตรวจสอบความปลอดภัยและการตรวจสอบเหตุการณ์เป็นประจำสามารถเปิดเผยอันตรายที่ซ่อนอยู่ได้ ตั้งแต่ปัญหาเครื่องจักรไปจนถึงอันตรายจากสารเคมี

2. เมื่อเราระบุอันตรายในสถานที่ทำงานทั้งหมดได้แล้ว – รวมถึงบ้านของพนักงาน หากเกี่ยวข้อง – ให้ดำเนินการควบคุมเพื่อให้พนักงานขององค์กรปลอดภัย แยกความเสี่ยงแต่ละอย่างเป็นส่วนหนึ่งของการประเมินความเสี่ยง และระบุมาตรการที่จำเป็นเพื่อป้องกันสุขภาพที่ไม่ดี และการบาดเจ็บ ตรวจสอบให้แน่ใจว่ากระบวนการนี้ รวมถึงการระบุความเสี่ยงทางจิตสังคม และสาเหตุหลักของภาวะต่างๆ เช่น ความเครียด และการขาดแรงจูงใจ ซึ่งอาจดูชัดเจน แต่หลายองค์กร โดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่มีความเสี่ยงต่ำ มักข้ามขั้นตอนสำคัญนี้ไป

3. กำหนดมาตรการควบคุมเพื่อให้แน่ใจว่าแผนขององค์กรได้ผลตามที่คาดไว้ กลยุทธ์อาจดูดีบนกระดาษ แต่การประเมินอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้แน่ใจว่าจะได้ผลในทางปฏิบัติ ความเสี่ยงเปลี่ยนแปลงไปตามบริบทภายในและภายนอกที่เราดำเนินการอยู่ ตั้งแต่การแนะนำผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ ไปจนถึงการลาออกของพนักงาน, สภาพอากาศที่เลวร้าย, ความไม่สงบทางการเมือง หรือภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ ล้วนหมายถึง การควบคุมเพื่อจัดการความเสี่ยงที่ต้องมีการปรับปรุง

4. การบันทึกผลการประเมินความเสี่ยงและประสิทธิภาพการดำเนินงานด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยอย่างต่อเนื่องถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการติดตามความคืบหน้า และการรับรองการปฏิบัติตามกฎหมาย แม้ว่ากฎหมายอาจไม่ได้กำหนดให้ต้องมีการบันทึกโดยละเอียดเกี่ยวกับการระบุอันตราย, การประเมินความเสี่ยง, การตรวจสอบ และการดำเนินการแก้ไข จะช่วยสร้างความไว้วางใจและเป็นข้อมูลอ้างอิงอันมีค่าสำหรับการปรับปรุงในอนาคต

5. จัดการประสิทธิภาพการดำเนินงานด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยขององค์กรผ่านการติดตาม, การวัด, และการประเมินอย่างต่อเนื่อง ให้แน่ใจว่ามีการตรวจสอบระดับสูงอย่างสม่ำเสมอเกี่ยวกับประสิทธิภาพของการควบคุม เพื่อให้คุณสามารถดำเนินการแก้ไขหากจำเป็น การคล่องตัวต่อความเสี่ยงที่เปลี่ยนแปลงไปทำให้คุณสามารถรับมือกับความท้าทายใหม่ๆ ได้ก่อนที่จะส่งผลกระทบต่อธุรกิจขององค์กร

การจัดการความเสี่ยงเชิงรุกด้วยมาตรฐาน

ISO ให้ความช่วยเหลือในการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัย มาตรฐานระดับโลกอย่าง ISO 45001 มอบทรัพยากรมากมายเพื่อช่วยให้องค์กรต่างๆ จัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัยและปกป้องคนงานได้ดีขึ้น การใช้แนวทางแบบองค์รวมและการรับรองว่าอาชีวอนามัยและความปลอดภัยได้รับการพิจารณาในทุกแง่มุมของธุรกิจขององค์กร จะช่วยปกป้องผู้คนและช่วยสร้างองค์กรที่เจริญรุ่งเรือง

มาตรฐานระบบการจัดการ เช่น ISO 45001 ไม่เพียงช่วยให้องค์กรปฏิบัติตามกฎหมายเท่านั้น แต่ยังสามารถเปลี่ยนวิธีที่เราจัดการกับความเสี่ยงได้ ช่วยสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่สุขภาพและความปลอดภัยฝังแน่นอยู่ในทุกสิ่งที่คุณทำ ข้อกำหนดที่สำคัญ ได้แก่:

• ทำความเข้าใจบริบทที่องค์กรดำเนินการและปัญหาที่อาจส่งผลต่อ OHS

• แสดงความเป็นผู้นำและความมุ่งมั่นต่อสุขภาพและความปลอดภัย

• ระบุอันตรายและประเมินความเสี่ยงอย่างสม่ำเสมอ

• ให้คนงานมีส่วนร่วมในการระบุปัญหาและตัดสินใจว่าจะจัดการความเสี่ยงอย่างไร

• จัดเตรียมทรัพยากรที่จำเป็นสำหรับการจัดการ OHS

• รับรองความสามารถ การฝึกอบรม และการตระหนักรู้

• คาดการณ์ความเสี่ยงใหม่หรือที่เปลี่ยนแปลงเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในองค์กร

• เตรียมพร้อมสำหรับเหตุฉุกเฉินและมีแผนตอบสนอง

• ติดตามและตรวจสอบประสิทธิภาพ OHS

• ปรับปรุงประสิทธิภาพ OHS อย่างต่อเนื่อง

ผลลัพธ์? สถานที่ทำงานที่ไม่เพียงแต่ปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยเท่านั้น แต่ยังเกินกว่าข้อกำหนด ส่งผลให้การจัดการความเสี่ยงด้าน OHS กลายเป็นข้อได้เปรียบในการแข่งขัน

มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับอาชีวอนามัยและความปลอดภัย ประกอบด้วย

ISO45001:2018 ระบบบริหารอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (Occupational health and safety management systems )

ISO45003:2021 สุขภาพจิตและความปลอดภัยในการทำงาน (Psychological health and safety at work )

เพิ่มประสิทธิภาพด้านความปลอดภัยด้วยที่ปรึกษา ISO 45001:2018

การนำระบบบริหารอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (ISO 45001:2018) มาใช้ให้ได้ผล ต้องอาศัยความรู้ ความเข้าใจ และการดำเนินงานที่เป็นระบบ ที่ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญจะช่วยให้องค์กรของคุณสามารถวางแผน จัดทำ และปฏิบัติตามมาตรฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดความเสี่ยงด้านอุบัติเหตุและสุขภาพของพนักงาน พร้อมทั้งเสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในองค์กร

ให้เราช่วยนำองค์กรของคุณไปสู่มาตรฐานระดับสากล เพื่อความปลอดภัยและความมั่นคงในระยะยาว!

สนใจฝึกอบรมจัดทำระบบ ติดต่อเรา ยินดีให้คำปรึกษากับทุกองค์กร

ติดต่อที่ปรึกษาจัดทำระบบ ISO45001, ISO39001, OHSMS หรืออื่น ๆ  โทร. 084-1147666 

#Safety, #ISO45001, #OHSMS, #Occupation